Brandstofprijzen in Europa: de statistieken

Een paar feitjes

De belangrijkste feiten hebben wij hieronder opgesomd. Als je meer wil weten, lees dan verder want wij vertellen nog veel meer in dit artikel.

• De hoogste prijs voor benzine in Europa wordt betaald in Denemarken, waar de prijs sinds juni 2023 maar liefst op €1,95 per liter staat.
• De laagste prijs wordt betaald in Bulgarije, waar de prijs €1,29 per liter is.
• Ondanks de stijging van benzinekosten in de meeste Europese landen over de afgelopen tien jaar, zijn de relatieve kosten in vergelijking met de lonen in de meeste landen gedaald.

De prijs van een liter diesel in Europa in 2023

Wij hebben gekeken wat de gemiddelde prijs van een liter benzine en diesel is in elk Europees land waar gegevens beschikbaar zijn. Dit is wat wij hebben gevonden:

Brandstofprijzen in 2023 in Europa (12 juni 2023 tot heden)

Bron

Samengevat (gebaseerd op deze gegevens):

• Het land in Europa met de hoogste benzineprijs is Denemarken, waar benzine momenteel €1,95 per liter kost.
• Het land in Europa met de laagste benzineprijs is Malta, waar de kosten momenteel €1,35 per liter zijn.
• Het land in Europa met de hoogste dieselprijs is Zweden, waar je €1,89 per liter betaalt.
• Het land in Europa met de laagste dieselprijs is wederom Malta, waar de prijs €1,21 per liter is.

Hoeveel kost het om een tank vol te gooien met benzine in Europa?

Wij hebben gekeken naar de Peugeot 208 als model omdat dit de best verkochte auto was in heel Europa in 2022. Veel modellen hebben een benzinetank met een inhoud van 50 liter. Dus hoeveel zou het in 2023 (gemiddeld) kosten om jouw brandstoftank te vullen? Laten wij naar de cijfers kijken.

Kosten voor het vullen van een brandstoftank van 50 liter met benzine

In Nederland kost het momenteel €91,50 om een tank van 50 liter te vullen, in vergelijking met slechts €67 in Malta.

Ervan uitgaande dat jij 750 kilometer kunt afleggen met een volle tank (dit is afhankelijk van het voertuig, terrein en rijstijl), dan:

• Kost benzine in Nederland ongeveer €0,12 per kilometer.
• Kost benzine ongeveer €0,09 per kilometer in Malta.
• Bestaat ten minste 48% van die prijs uit accijnzen en belastingen in heel Europa.

Dit is dus een aanzienlijk verschil in kosten. Natuurlijk moet er ook rekening worden gehouden met andere factoren als wij kijken naar hoe ‘duur’ iets werkelijk is. Het is met name belangrijk om naar de lonen te kijken en ook deze informatie kun jij verder beneden in dit artikel terugvinden.

Maar laten wij eerst eens kijken naar de belastingen.

Welk deel van de benzineprijs is belasting?

Prijzen variëren door verschillende redenen. Eén van de belangrijkste redenen voor prijsverschillen zijn de verschillende belasting- en accijnstarieven die van toepassing zijn in verschillende landen.

Daarom hebben wij gekeken welk deel van de kosten per liter brandstof bestaat uit belastingen en accijnzen in elk land.

Belastingen en accijnzen op brandstof

Historische benzineprijsstatistieken in Europa

Om zo eerlijk als mogelijk te kunnen vergelijken, hebben wij gekeken naar de jaarlijkse gemiddelde benzineprijzen vanaf juni van elk jaar, teruggaand tot 2013. Wij hebben ontdekt dat, ondanks wat is gecommuniceerd door de meida, de prijzen niet overal zijn gestegen.

In 2022 overtroffen de prijzen in veel landen de 2 euro per liter, wat grotendeels werd toegeschreven aan de oorlog in Oekraïne. Maar in juni 2023 zitten alle landen in Europa weer onder de 2 euro per liter!

Hieronder hebben wij de data waarop bovenstaande statements zijn gebaseerd.

Prijs per liter benzine in Europa (vanaf juni van elk jaar)

Hoeveel zijn de benzineprijzen in Europa de afgelopen 10 jaar gestegen?

De media geeft ons soms het idee dat de prijzen snel aan het stijgen zijn. Als wij de cijfers op een rijtje zetten, dan komen wij juist eigenlijk tot de volgende conclusies:

• De benzineprijzen zijn sinds 2013 licht gedaald in Bulgarije, Malta en Slovenië.
• In Kroatië en Ierland zijn de prijzen gelijk gebleven.

Op sommige plekken in Europa zijn de prijzen natuurlijk wel gestegen. De grootste prijsstijging zien wij in Estland, waar de prijzen de afgelopen 10 jaar met maar liefst 32% zijn gestegen.

Verschil in benzineprijzen per land van 2013 t/m 2023

* Omdat er van voor 2014 geen data beschikbaar is voor Kroatië, hebben wij hier de prijs van 2014 gebruikt.

Benzineprijzen ten opzichte van loon

De gemiddelde afstand die met de auto wordt afgelegd in Europa is 11.300 km per jaar. Op basis van een brandstofverbruik van 6 liter per 100 kilometer zouden wij verwachten dat wij in Europa gemiddeld 678 liter benzine per jaar verbruiken. Uiteraard lopen deze cijfers uiteen en zijn deze afhankelijk van verschillende factoren.

Maar daarom hebben wij gekeken naar de kosten van 678 liter benzine en het gemiddelde jaarsalaris in per jaar (sinds 2013) om te zien welk deel van het loon mensen aan benzine zouden moeten besteden. Aangezien gegevens over gemiddelde lonen alleen beschikbaar zijn tot 2021, hebben wij nog geen gegevens beschikbaar voor 2022 en 2023.

Aandeel van het gemiddelde loon dat nodig is om 678 liter benzine te kopen

Zoals hierboven wordt getoond, zijn de benzinekosten in verhouding tot het loon sinds 2013 gedaald (met uitzondering van Griekenland). In Bulgarije is de benzine het hoogst geprijsd in verhouding tot de lonen, ondanks dat de benzineprijzen daar relatief laag liggen. 678 liter benzine zou hier in 2023 het equivalent van 6,8% van het gemiddelde jaarloon kosten. Wij zien hier dan wel een enorme verbetering voor de consument aangezien het aandeel in 2013 maar liefst 15,5% was.

Aan de andere kant van het spectrum zou 678 liter benzine slechts 1,2% van het gemiddelde jaarsalaris in Luxemburg kosten. Luxemburg is één van de drie landen in Europa waar dit aantal minder dan 2% bedraagt., naast Oostenrijk en Denemarken (beide 1,8%).

De benzineprijzen in Luxemburg sinds 2013 met 20% zijn gestegen, maar het blijft de plaats waar benzine het laagst geprijsd is in verhouding tot het jaarloon.

Europese landen gerangschikt op betaalbaarheid van benzine in verhouding tot lonen

Wat stijgt het snelst – het jaarloon of de prijs van benzine?

Het jaarloon stijgt in elk Europees land sneller, behalve in Griekenland.

Meest betaalbare benzineprijzen in Europa in verhouding tot het jaarloon

Aan de hand van de bovenstaande gegevens kun jij bekijken hoe betaalbaar benzine is in verhouding tot het jaarloon.

Brandstofprijsstatistieken in Nederland

Wij hebben de gegevens voor Europa opgesomd, maar hoe zit het specifiek met Nederland? Hier vindt je alle belangrijke informatie die jij moet weten over de prijzen in Nederland.

• Gemiddelde prijs van een liter diesel: €1,52
• Verandering gemiddelde benzineprijs sinds juni 2013: +6%
• Percentage van het gemiddelde loon dat nodig is om in 2023 678 liter benzine te kopen: 2,4%

De prijzen in 2023 zijn 6% hoger in Nederland dan in 2013, maar de relatieve kosten ten opzichte van het jaarloon (d.w.z. het percentage van jouw loon dat jij kwijt zou zijn om brandstof te kopen) met meer dan 10% gedaald.

Methodologie, omvang en beperkingen

Wij hebben de huidige samenstelling van Europa gebruikt als basis voor de data waarover in dit artikel gesproken wordt. Soms aangeduid als EU27. Onze gegevens hebben over het algemeen betrekking op de periode van tien jaar tussen 2013 en 2023. Kroatië werd lid van de EU in 2013, dus er ontbreken enkele gegevens voor het eerste jaar van dat lidmaatschap. Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie officieel verlaten in 2020 en is niet meegenomen in deze resultaten.

Wij hebben verschillende bronnen gebruikt om de informatie uit dit artikel te halen. Brandstofprijzen, inclusief de verkregen gegevens voor brandstofprijzen met en zonder belastingen, zijn afkomstig uit het wekelijkse oliebulletin van de Europese Unie. De cijfers in de tabel en grafiek die verwijzen naar benzine- en dieselprijzen in elk EU-land waren de meest recente cijfers op het moment van schrijven op 12 juni 2023. De gegevens zijn afkomstig uit het wekelijkse oliebulletin 2155, zoals hier vermeld: https://ec.europa.eu/energy/observatory/reports/List-of-WOB.pdf. Toen wij naar brandstofprijzen van verschillende jaren keken, kozen wij het bulletin dat elk jaar het dichtst bij 15 juni viel.

Wij moesten het geschatte jaarsalaris in elk EU-land verzamelen en konden de volgende gegevens van Eurostat gebruiken om deze informatie voor alle EU-landen behalve Nederland te verkrijgen: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/. De data van Nederland is verkregen met een andere methode dan Eurostat en was dus niet beschikbaar via Eurostat. Wij hebben de gegevens van het Nederlandse bureau voor nationale statistieken hier verzameld: https://opendata.cbs.nl/#/CBS/en/dataset/.

Om de benzineprijzen in relatie tot het jaarloon te berekenen, hebben wij onze jaarsalarisgegevens genomen en het gemiddelde aantal kilometers geschat dat mensen in de Europese Unie zouden rijden met behulp van het gemiddelde cijfer van 11.300 km dat hier wordt gegeven: https://www.odyssee-mure.eu/publications/efficiency-by-sector/transport/distance-travelled-by-car. Het is onvermijdelijk dat het aantal afgelegde kilometers per land sterk zal verschillen. Het cijfer van 11.300 km wordt als universeel cijfer gebruikt. Vervolgens hebben wij een gemiddeld brandstofverbruik van 6 liter per 100 km voor lichte bedrijfsvoertuigen gerekend, zoals hier weergegeven:https://www.iea.org/articles/fuel-economy-in-the-european-union. Daarmee zijn wij uitgekomen op de gemiddeld 678 liter benzine per jaar, per bestuurder. Ten slotte hebben wij de kosten van benzine in elk land vermenigvuldigd met 678 en gedeeld door het geschatte jaarsalaris om ons cijfer “Aandeel van het gemiddelde loon dat nodig is om 678 liter benzine te kopen” te krijgen. Om te berekenen hoeveel het kost om in elk Europees land te tanken, hebben wij gekeken naar de best verkochte auto in Europa in 2022 – de Peugeot 208 (bron: https://uk.motor1.com/news/650614/best-selling-cars-europe-2022/). Wij zijn toen uitgegaan van een tankinhoud van 50 liter op basis van de meeste modellen die deze capaciteit hebben, en dit simpelweg vermenigvuldigen met de prijs per liter.